شیرهای بالانسینگ
توزیع متناسب آب موجود در سیستم های سرمایش و گرمایش یکی از موارد مهمی است که اگر به درستی صورت نگیرد بازدهی کل سیستم با مشکل مواجه می شود. اساساً بالانس سیستم سبب می‌شود با توزیع یکنواخت انرژی در پخش‌کننده‌های حرارت، راندمان سیستم بالا رود و در نتیجه در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. در سیستم‌هایی که توزیع یکنواخت وجود ندارد برای آن‌که جریان مورد نیاز پخش‌کننده‌های حرارتی که “دلتا پی” کوچکی دارند تامین شود، مجبور خواهیم بود از پمپ گردشی بزرگتری استفاده کنیم تا بتوانیم در بار کامل، انرژی مورد نیاز کلیه پخش‌کننده‌ها را تامین کنیم. این امر هم هزینه اولیه پروژه را افزایش می‌دهد و هم مصرف برق سالیانه را به شدت افزایش می‌دهد. از طرفی دیگر انتخاب پمپ بزرگ سبب می‌شود در نیمه بار “دلتا تی” رفت و برگشت کم شود و نتیجتاً راندمان عملکرد بویلر نیز کاهش پیدا میکند. بنابر این بالانس سیستم امری حیاتی است.
نرخ جریان در هر لوله متناسب با نوع طراحی صورت گرفته باید مقدار معینی باشد که این مورد توسط شیر بالانس به درستی انجام پذیر می باشد. نکته حائز اهمیت در خصوص لزوم استفاده از شیر بالانس در خطوط لوله این است که اگر شیر درست در خط لوله قرار نگرفته یا به درستی کار نکند علاوه بر اینکه در واحد خروجی آن مشکل ایجاد میکند همچنین روی کل سیستم نیز تاثیر می گذارد.
انواع شیرهای بالانس
شیرهای کلاسیک:
ساده‌ترین نوع شیر در بالانس سیستم است. سر فلکه این شیرها مدرج است و با توجه به سایز شیر می‌توان با مراجعه به کاتالوگ سازنده میزان جریان عبوری از آن را محاسبه کرد. این شیرها در ساختمان‌های کوچک مجهز به پمپ دور ثابت و بدون شیر کنترل ترموستاتیک که حداکثر جریان مورد نیاز جهت تامین انرژی هر طبقه مشخص است کاربرد داشته و اجازه عبور جریان از آن نیاز نخواهد شد. عیب این شیرها عدم دقت بالای آن‌هاست. برای مثال تغییر وضعیت از 40 درصد به 50 درصد موجب تغییر 40 درصد ظرفیت عبوری از شیر می‌شود.
شیرهای بالانس دستی:
شیرهای بالانس دستی توسط اپراتور و براساس جریان مورد نیاز سیستم گردشی در دلتا پی سیستم تنظیم می‌شود. شیرهای بالانس دستی در کارخانه سازنده براساس دلتا پی و میزان باز بودن شیر در سایزهای مختلف مورد تست قرار می‌گیرند و بر این اساس یک نمودار برای جریان‌های مختلف آنها ارایه می‌شود.
شیرهای دستی قیمت نسبتا مناسبی دارند و پس از تنظیم می‌توان برای مدت طولانی بدون نیاز به هزینه نگهداری بالا سیستم را بالانس نگه دارد. از همین رو شیرهای دستی پر مصرف‌ترین نوع شیرهای بالانس هستند. اما اشکال آنها آنجایی است که فشار سیستم تغییر کند. در زمانی که به دلیل تغییر منحنی سیستم و تغییر نقطه عملکرد پمپ فشار مدار گردشی تغییر میکند، از آنجاییکه شیر برای دلتا پی خاصی تنظیم شده است، با تغییر دلتا پی عملا شیر از تنظیم خارج می‌شود. این مشکل در ساختمان‌های بزرگ بسیار مهم است.
شیرهای بالانس جریان ثابت:
شیرهای بالانس جریان ثابت در سیستم‌های مجهز به شیرهای بالانس دستی کاربرد دارند. در این سیستم‌ها با بسته شدن شیرهای ترموستاتیک نقطه عملکرد پمپ به سمت چپ حرکت کرده فشار پمپ بالا می‌رود. بدین ترتیب با تغییر فشار پمپ مجددا بالانس سیستم بهم می‌خورد. در این شرایط می‌توان با نصب شیرهای جریان ثابت از گذر جریان بیش از نیاز جلوگیری نمود. روش عملکرد این شیرها بسیار ساده است. در داخل شیر یک کارتریج قرار دارد که متشکل از سیلندر – پیستون – فنر و اریفیس‌های ثابت و متحرک است.
شیرهای بالانس خانگی:
این شیرها عملکرد مشابه شیرهای جریان ثابت دارند با این تفاوت که در سایزهای کوچکتر و دلتا پی‌های کوچکتر ساخته می‌شوند. این شیرها کوچک بوده و به سادگی نصب می‌شوند. همچنین قیمت مناسبی دارند و می‌توان برای هر مدار گردشی در ساختمان از آنها استفاده کرد. بدین ترتیب جریان مدارها به سادگی در ساختمان بالانس خواهد شد. حسن این شیرها به شیرهای دستی در آن است که مستقل از فشار هستند و چنانچه جریان از یکی از مدارهای گردشی قطع شود و تغییر کند بر خلاف شیرهایدستی که با تغییر عملکردشان تغییر میکند همچنان جریان عبوری از خود را ثابت نگه می‌دارند.